1. Podstawą koncepcji szkoły są wymagania prawa oświatowego, dokumenty kościoła katolickiego (Deklaracja Soboru Watykańskiego II o wychowaniu chrześcijańskim – Gravissimum educationis; Kodeks Prawa Kanonicznego; dokumenty Kongregacji do spraw edukacji katolickiej, nauczanie Jana Pawła II, Program wychowawczy szkół Stowarzyszenia Przyjaciół Szkół Katolickich, Statut szkoły

Katolickie Liceum Ogólnokształcące SPSK w Zawierciu powstało w 1994 roku a Katolickie Gimnazjum w 2004 r. z inicjatywy katolików świeckich. Organem prowadzącym szkołę jest Stowarzyszenie Przyjaciół Szkół Katolickich w Częstochowie. Ogólnopolska organizacja oświatowa kierująca ponad stu katolickimi placówkami oświatowymi. Najważniejsze, ogólne cele tych szkół są kształtowane wspólnie przez wszystkie te, wspierające się i współpracujące środowiska, z organami Stowarzyszenia na czele. Współpraca ta polega, między innymi na wypracowywaniu ogólnej koncepcji szkoły katolickiej, dostosowanej do potrzeb lokalnych, wspieraniu się w działaniach formacyjnych (rekolekcje i wyjazdy formacyjne dla pracowników i młodzieży), edukacyjno – wychowawczych (wymiana doświadczeń, programów działań, organizacja konkursów, zawodów, imprez i uroczystości), organizacyjnych (prowadzenie wspólnej obsługi administracyjno – finansowej, opracowywanie dokumentów, standardowych rozwiązań problemów, wymiana kadr i powoływanie dyrektorów szkół), wspierających rozwój zawodowy pracowników (regularne szkolenia i konferencje organizowane dla nauczycieli i dyrektorów szkół, finansowanie doskonalenia zawodowego, wspomaganie rozwoju szkół poprzez wskazywanie obszarów wymagających zmian), reprezentowanie szkół na zewnątrz wobec różnych instytucji, działaniach finansowych (pozyskiwanie środków finansowych dla szkół i ich rozliczanie, dbałość o ich infrastrukturę – zakup wyposażenia, remonty i inwestycje).

Szkoła należy do ogólnopolskiej Rady Szkół Katolickich, która zapewnia opiekę Episkopatu Polski, reprezentację jej interesów, pomoc w doskonaleniu funkcjonowania, porady prawne oraz buduje wspólnotę szkół katolickich w Polsce.

Podmiotem działań szkoły jest uczeń – a nie klasa, osoba ludzka – a nie zbiorowość. Praca wychowawcza domaga się od nauczycieli i wychowawców przede wszystkim indywidualnych kontaktów z uczniami. W wychowaniu, praca z klasą nigdy nie zastąpi wartości indywidualnego spotkania z uczniem. Cele i zadania szkoły dotyczą kształcenia, wychowania, formacji duchowej i opieki dotyczącej ucznia, wspierania roli rodziny, działania na rzecz związanego z Kościołem i świeckiego środowiska lokalnego.

Cele i zadania szkoły dotyczą kształcenia, wychowania, formacji duchowej i opieki dotyczącej ucznia, wspierania roli rodziny, działania na rzecz związanego z Kościołem i świeckiego środowiska lokalnego.

• wspomaga integralny rozwój ucznia, prowadzący do syntezy kultury, wiary i życia, poprzez formację duchową, moralną, kulturową, społeczną i fizyczną,
• harmonijnie realizuje zadania w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania, traktując je jako wzajemnie uzupełniające się i równoważne wymiary pracy nauczyciela,
• zapewnia zdobywanie rzetelnej wiedzy i umiejętności na poziomie umożliwiającym uczniom co najmniej kontynuację nauki na następnym etapie kształcenia,
• wprowadza w świat nauki, kultury i sztuki,
• rozbudza i rozwija indywidualne zdolności twórcze ucznia,
• uwzględnia indywidualne potrzeby ucznia i troszczy się o zapewnienie mu równych szans,
• uczy samodzielności, obowiązkowości, odpowiedzialności oraz czujności wobec zagrożeń dla zdrowia fizycznego, psychicznego i duchowego,
• kształtuje umiejętności społeczne ucznia, stwarzając warunki do indywidualnego i grupowego działania na rzecz bliźnich,
• kształtuje poczucie tożsamości kulturowej, historycznej i narodowej, ucząc jednocześnie otwartości i szacunku dla innych kultur i narodów,
• prowadzi edukację regionalną i ekologiczną,
• udziela uczniom wsparcia opiekuńczo – wychowawczego, odpowiednio do ich potrzeb i możliwości szkoły,
• kształtuje zdrowe środowisko wychowawcze,
• wspiera wychowawczą rolę rodziny,
• umożliwia członkom społeczności szkolnej pogłębioną formację religijno – moralną.

W procesie kształcenia szkoła kładzie nacisk na:

• indywidualizację kształcenia,
• problemowe poznawanie praw i zjawisk,
• rozumienie przekazywanej wiedzy,
• rozwijanie zdolności dostrzegania różnego rodzaju związków i zależności istniejących w świecie,
• rozwijanie zdolności myślenia analitycznego i syntetycznego,
• rozbudzanie dociekliwości poznawczej, ukierunkowanej na poszukiwanie prawdy i dobra,kształtowanie w świadomości uczniów zintegrowanego systemu wiedzy, umiejętności i postaw.

W pracy wychowawczej szkoła troszczy się o:

• kontakt indywidualny z uczniem jako najwłaściwszy i najskuteczniejszy środek wychowawczy,
• formację duchową uczniów,
• formację moralną uczniów,
• formację kulturową uczniów,
• formację społeczną uczniów,
• kształtowanie u uczniów samodzielności w dążeniu do dobra,
• kształtowanie u uczniów postawy dialogu,
• poznanie zagrożeń (w tym moralnych) i sposobów obrony przed nimi.

W działaniach opiekuńczych szkoła zapewnia uczniom bezpieczeństwo oraz właściwe warunki rozwoju psychicznego i fizycznego:

• kształtuje u uczniów świadomość, że zdrowie jest darem Boga i nie mamy prawa go niszczyć,
• uświadamia uczniom związek między duchowym, a psychicznym i fizycznym zdrowiem człowieka,
• propaguje zdrowy styl życia i nauki,
• organizuje miejsca wypoczynku i rekreacji na terenie szkoły
• organizuje dla uczniów wyjazdy prozdrowotne i wypoczynkowe,
• rozbudza u uczniów potrzebę podejmowania aktywności fizycznej poprzez prowadzenie różnorodnych zajęć wychowania fizycznego, organizowanie imprez turystycznych, sportowych, rekreacyjnych, różnych formy współzawodnictwa sportowego,
• korzystając z posiadanych możliwości, organizuje lub świadczy pomoc socjalną,

Szkoła prowadzi działania profilaktyczne wobec uczniów poprzez:

• kształtowanie osobowej relacji ucznia z Bogiem,
• wzmacnianie więzi uczniów z rodzicami,
• głębszy, życzliwy kontakt między nauczycielem i uczniem,
• umieszczenie osoby i jej integralnego rozwoju w centralnym punkcie pracy edukacyjnej i wychowawczej,
• przyjęcie i akceptację ucznia,
• dostrzeganie i zaspokajanie codziennych potrzeb ucznia,
• dostrzeganie i zaradzenie trudnościom ucznia,
• dostosowanie sytemu kształcenia do możliwości ucznia,
• indywidualne rozmowy z uczniem motywujące do podjęcia konstruktywnych postanowień osobistych,
• rozbudzanie zainteresowania własnym rozwojem,
• przekazywanie właściwej i obiektywnej orientacji moralnej,
• zakorzenienie wartości moralnych i społecznych (patriotyzm, wrażliwość na potrzeby innych, szacunek dla dobra wspólnego),
• wiarygodność nauczycieli, którzy sami spełniają kryteria proponowane uczniom,
• jednolity system oddziaływań wychowawczych,
• jasne określenie wymagań i konsekwencji nieprawidłowego zachowania oraz zdecydowane reagowanie wobec zaistniałego zła,
• tworzenie zdrowego i przyjaznego uczniom środowiska szkolnego,
• organizację pracy szkoły, która angażuje wszystkich uczniów w realizację podejmowanych zadań,
• stosowanie metod nauczania inspirujących i wzmacniających zainteresowanie nauką,
• obecność treści profilaktycznych w nauczaniu różnych przedmiotów,
• wspieranie działań konstruktywnych grup rówieśniczych działających w ramach np. harcerstwa, ruchów religijnych, wolontariatu, turystyki i sportu,
• pogłębioną formację religijną i stałą opiekę duszpasterską,
• szkolenia nauczycieli, które mają na celu podnoszenie kompetencji wychowawczych i profilaktycznych,
• organizowanie programów edukacyjnych dla rodziców,
• diagnozowanie problemów szkoły i podejmowanie planowych działań zaradczych, które powinny prowadzić do eliminacji czynników ryzyka,
• zapraszanie specjalistów na zebrania rady pedagogicznej i spotkania z rodzicami,
• współpracę z poradniami psychologiczno – pedagogicznymi w celu usuwania deficytów umiejętności życiowych,
• korzystanie w formie uzupełnienia z programów profilaktycznych spójnych z programem wychowawczym, realizowanych przez kompetentne osoby,
• monitorowanie i ocenianie podjętych działań.

4. Sposób realizacji celów i zadań szkoły przez nauczyciela.

Do wspólnoty szkolnej w równej mierze należą pracownicy szkoły, uczniowie i rodzice, co oznacza, że wszyscy poczuwają się do odpowiedzialności za kształt i funkcjonowanie szkoły.

W podejmowanych działaniach szczególną rolę odgrywają jednak nauczyciele i inni pracownicy szkoły, którzy bezpośrednio realizują przedstawione cele i zadania.

Szkoła zakłada, że pracujący w niej nauczyciele będą dla swoich wychowanków prawdziwymi mistrzami na ścieżkach nauki i wiary. Dlatego powinni dążyć do:

• do integralnego rozwoju własnej osobowości, w szczególności stałej formacji ducha i umysłu,
• rzetelnego – wynikającego z troski o dobro ucznia – realizowania zadań dydaktycznych i wychowawczych,
• wysokiego i stale podnoszonego poziomu kwalifikacji zawodowych,
• łączenia tego co najpiękniejsze z historii polskiej kultury i oświaty z wymogami współczesności,
• ciągłej troski o obecność prawdy w treściach nauczania oraz dobra i miłości w pracy wychowawczej,
• pracy z uczniami nie ograniczającej się do zajęć szkolnych,
• udziału w każdym roku w rekolekcjach i szkoleniach organizowanych przez organ prowadzący oraz pielęgnowania życia wewnętrznego, będącego motorem i źródłem rozwoju osobowości,twórczego kształtowania osobowości swoich wychowanków poprzez nawiązywanie bliskiego i przyjaznego kontaktu z jednoczesnym stawianiem wymagań uwzględniających możliwości ucznia,
• budowania klimatu, który tworzy ze społeczności szkolnej wspólnotę ludzi sobie bliskich, życzliwych i wzajemnie się wspierających w poszukiwaniu prawdy, odkrywaniu piękna i czynieniu dobra,
• odpowiedzialnego włączania się w proces edukacyjno – wychowawczy szkoły zgodnie z jej charakterem.

W wykonywanej pracy nauczyciel powinien podejmować:

• duchowość, która proces przemiany człowieka rozpoczyna od zniżenia się do tego, co w nim naprawdę tkwi; od poważnego potraktowania jego potrzeb, zranień i radości, codziennych przeciwności,
• duchowość wydarzeń, która polega na uznaniu, że każde wydarzenie pochodzi od Boga,
• kontakt indywidualny, rozumiany jako prawdziwe spotkanie osób,
• stawanie w prawdzie, która jest kręgosłupem procesu dydaktycznego i wychowawczego.

Realizując zadania statutowe szkoły nauczyciel w szczególności ponosi odpowiedzialność za:

• prawidłowy przebieg zajęć dydaktyczno – wychowawczych i stosowanie właściwych metod pracy,
• jakość i wyniki pracy dydaktycznej i wychowawczej,
• sprawiedliwe ocenianie pracy i zachowania uczniów,
• uwzględnianie w procesie edukacyjnym indywidualnych możliwości uczniów,
• życie, zdrowie i bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć prowadzonych w szkole i poza nią, podczas przerw, dowozów, oczekiwania na dowóz, zgodnie z zasadami określonymi w zarządzeniu dyrektora placówki,
• dobrą i życzliwą współpracę z rodzicami,
• tworzenie przyjaznej atmosfery pracy,
• osobiste doskonalenie zawodowe, które powinno być uzgodnione z dyrektorem szkoły w celu uwzględnienia zadań statutowych i charakteru szkoły,
• powierzone mienie szkoły.

Praca nauczyciela jest traktowana jako proces twórczy. Pozwala to nauczycielowi:

• proponować program podejmowanych działań oraz wybierać podręcznik do nauczanego przedmiotu,
• podejmować inicjatywę w opracowaniu programów,
• dobierać treści, metody i formy pracy dydaktycznej i wychowawczej spójne z przyjętymi programami kształcenia i programem wychowawczym,
• zgłaszać projekty innowacji i eksperymentów pedagogicznych,
• w sposób otwarty podejmować współpracę z rodzicami i dobierać właściwe formy jej prowadzenia,
• podejmować inicjatywę pracy na rzecz środowiska lokalnego wynikającą z misji szkoły.

Wykonującemu z oddaniem swoją pracę nauczycielowi powinno się zapewnić:

• wsparcie w realizacji zadań dydaktyczno – wychowawczych,
• bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
• pomoc w podnoszeniu kwalifikacji zawodowych i w integralnym rozwoju własnej osobowości,
• sprawiedliwą ocenę i wynagrodzenie za swoją pracę.

5. Przykładowe sposoby realizacji celów i zadań szkoły.

Oprócz typowych metod opartych o system klasowo – lekcyjny, należy korzystać z dobrodziejstwa małej, kameralnej szkoły i niewielkich zespołów klasowych. Można to osiągnąć poprzez organizowanie:

• zajęć w zespołach międzyklasowych i międzyoddziałowych (np. nauczanie języków obcych w grupach lektoratowych),
• zajęć o charakterze warsztatowym, wskazującym również praktyczny sens nauki,
• zajęć w oparciu o metody problemowe, badawcze,
• zajęć muzealnych, teatralnych ….
• zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań,
• wykładów i spotkań z wartościowymi osobami,
• wystaw,
• debat,
• zajęć z zastosowaniem nowoczesnych środków technicznych,
• działań charytatywnych,
• zajęć rekreacyjno – sportowych,
• wspierającej się, silnej wspólnoty,
• uroczystości religijnych i patriotycznych,
• zajęć formacyjnych, rekolekcji, wydarzeń modlitewnych,
• zajęć samopomocowych,
• projektów i programów,
• innych.

Budynek szkoły wyposażony jest w nowoczesne pomoce naukowe i środki techniczne. Zapewnia godne funkcjonowanie szkoły. Brak dużej przestrzeni wokół szkoły i zaplecza sportowego nie jest przeszkodą. Wynika to z koncepcji wykorzystywania możliwości środowiskowych, jakie daje duże miasto z bogatą infrastrukturą. Uczniowie regularnie korzystają z hali sportowej, kortów tenisowych OSiR oraz basenu w Gimnazjum nr 3. W podobny sposób wykorzystuje się inne środowiskowe możliwości: bliskość do Miejskiego Ośrodka Kultury, bibliotek. kościołów.